Thursday, September 29, 2022

ऑक्टोबर दिनविशेष|Dinvishesh October

 *ऑक्टोबर दिनविशेष*

                       संकलन-श्री.नंदकुमार रेडेकर जिल्हा परिषद शाळा आरल पुन.9404968216

ऑक्टोबर १:

१८५४-भारतात पहिले पोस्टाचे तिकीट छापण्यात आले

१९५८ - नासाने आपले कार्य सुरू केले. 

जन्म:

१८९६ - लियाकत अली खान, पाकिस्तानचा पहिला पंतप्रधान.

१९१९ - ग.दि. माडगूळकर, मराठी कवी.


ऑक्टोबर २:

१९७२-मुंबई दूरदर्शन प्रक्षेपणास सुरुवात

जन्म:

१८६९ - महात्मा गांधी.

१९०४ - लाल बहादूर शास्त्री, भारतीय पंतप्रधान.

१९७१ - कौशल इनामदार, भारतीय संगीतकार

मृत्यू:

१९७५ - कुमारस्वामी कामराज, तमिळनाडूचे मुख्यमंत्री.


ऑक्टोबर ३:

१८६३ - अमेरिकेच्या राष्ट्राध्यक्ष अब्राहम लिंकनने दरवर्षीच्या नोव्हेंबरमधील चौथा गुरुवार हा थॅंक्सगिविंग दिन म्हणून पाळण्याचा आदेश दिला.

१९९० - पूर्व जर्मनी व पश्चिम जर्मनीचे एकत्रीकरण.


ऑक्टोबर ४:

राष्ट्रीय एकात्मता दिन

जन्म:

१६२६ - रिचर्ड क्रॉमवेल, इंग्लंडचा शासक.

१८२२ - रदरफोर्ड बी. हेस, अमेरिकेचा एकोणिसावा राष्ट्राध्यक्ष.

१९१४ - म. वा. धोंड, मराठी समीक्षक.

मृत्यू:

१९२१ - केशवराव भोसले, मराठी गायक.


ऑक्टोबर ५:

१८६४ - कोलकात्यावर आलेल्या चक्रीवादळात ६०,००० मृत्युमुखी.

मृत्यू:

१९९१ - रामनाथ गोएंका, भारतीय वृत्तपत्रसंचालक.


ऑक्टोबर ६:

मृत्यू:

१६६१ - गुरू हर राय, सातवे शिख गुरू.

१८५८:दुसरे नानासाहेब पेशवे

१९७९ - दत्तो वामन पोतदार, मराठी इतिहाससंशोधक, लेखक.


ऑक्टोबर ७:

जन्म:

१८६६:थोर साहित्यिक केशवसुत


ऑक्टोबर ८:

वायुसेना दिवस

१९०५-विलायती कापडाची पहिली होळी


ऑक्टोबर ९:

भारतीय टपाल दिन

मृत्यू:

१८९२-लोकहितवादी गोपाळ हरी देशमुख


ऑक्टोबर १०:

जन्म:

१९०२ - आर.के. नारायण - भारतीय लेखक (मृ. २००१)

१९५४ - रेखा - भारतीय अभिनेत्री

इ.स. १९३१ - भारतरत्न डॉ ए.पी.जे. अब्दुल कलाम

मृत्यू:

१९६४ - गुरुदत्त - भारतीय अभिनेता, दिग्दर्शक, निर्माते


ऑक्टोबर ११:

जन्म:

१९०२: जयप्रकाश नारायण - भारतीय राजकारणी (मृ: १९७९)

१९१६: नानाजी देशमुख - भारतीय सामाजिक कार्यकर्ते (मृ: २०१०)

१९४२: अमिताभ बच्चन - भारतीय अभिनेता

१९६५: रोनित रॉय - भारतीय अभिनेता

मृत्यू:

१९६८:राष्ट्रसंत तुकडोजी महाराज


ऑक्टोबर १२:

क्रांतिकारक वासुदेव बळवंत फडके यांचा एडन तुरुंगातून सुटण्याचा प्रयत्न

जन्म:

१९३५: शिवराज पाटील - भारतीय राजकारणी 

मृत्यू:

१९६७: राम मनोहर लोहिया - भारतीय राजकारणी (ज. १९१०)


ऑक्टोबर १३:

जन्म:

१९११: अशोक कुमार - भारतीय अभिनेता 

मृत्यू:

१९११: भगिनी निवेदिता - आयरिश - भारतीय सामाजिक कार्यकर्ती (ज. १८६७)

१९८७: किशोर कुमार - भारतीय गायक, अभिनेता, दिग्दर्शक


ऑक्टोबर १४:

१९५६ - डॉ. भीमराव रामजी आंबेडकर यांचा आपल्या सुमारे ३,८०,००० अनुयायांसह दीक्षाभूमी, नागपूर येथे बौद्ध धर्मात प्रवेश.

जन्म:

१९३१ - निखिल बॅनरजी, भारतीय शास्त्रीय संगीतकार.

मृत्यू:

१९४७-साहित्य सम्राट न.चि. केळकर


ऑक्टोबर १५:

१९३२ - टाटा एरलाइन्सच्या (नंतरचे एर इंडिया) विमानाचे पहिले उड्डाण

जन्म:

१५४२ - अकबर,मोगल बादशहा

१९२३ - गो. रा. जोशी, मराठी रंगभूमीचा चालताबोलता इतिहास असे नाट्यसमीक्षक

१९३१ - डॉ. ए.पी. जे. अब्दुल कलाम,भारताचे भूतपूर्व राष्ट्रपती

१९५७ - मीरा नायर भारतीय-अमेरिकन अभिनेत्री, दिग्दर्शक आणि निर्माती

मृत्यू:

१९१८ - साई बाबा (शिर्डी)

१९६१ - सूर्यकांत त्रिपाठी, निराला,४४ ग्रंथ लिहिणारे हिंदी साहित्यिक 


ऑक्टोबर १६:

१९६८-वैज्ञानिक हरगोविंद खुराणा यांना नोबेल पारितोषिक

१९०५ - लॉर्ड कर्झनने बंगालची फाळणी करण्याचा हुकुम सोडला

१९५१ - पाकिस्तानच्या पहिल्या पंतप्रधान लियाकत अली खानची रावळपिंडीमध्ये हत्या

१९७८ - जॉन पॉल दुसरा पोपपदी

जन्म:

१८९० - अनंत हरी गद्रे, मराठी समाजसुधारक

१९४८ - हेमामालिनी, हिंदी चित्रपट अभिनेत्री

१९५९ - अजय सरपोतदार, मराठी चित्रपटनिर्माते, दिग्दर्शक

मृत्यू:

१९५० - वि. ग. केतकर,पुणे अनाथ विद्यार्थी गृहाचे एक संस्थापक


ऑक्टोबर १७:

मृत्यू:

१८८२-व्याकरणकर्ते दादोबा पांडुरंग


ऑक्टोबर १८:

१९०६ - महर्षी विठ्ठल रामजी शिंदे यांनी मुंबईत डिप्रेस्ड क्लास मिशनची स्थापना केली

१९६७ - परग्रहावर उतरणारे पहिले यान- रशियन अंतराळयान व्हेनेरा-४, शुक्रावर उतरले

जन्म:

१९५० - ओम पुरी, भारतीय अभिनेता

 क्रिकेट खेळाडू

मृत्यू:

१८७१ - चार्ल्स बॅबेज,इंग्लिश गणितज्ञ व संशोधक

१९३१ - थॉमस अल्वा एडिसन, अमेरिकन संशोधक

१९९८ - शंकर पाटील, मराठी ग्रामीण कथाकार

२००५ - वीरप्पन, भारतीय चंदनचोर व तस्कर


ऑक्टोबर १९:

१९३३ - जर्मनीने लीग ऑफ नेशन्समधून अंग काढून घेतले

जन्म:

१९१०-भारतीय खगोल शास्त्रज्ञ चंद्रशेखर सुब्रह्मण्यम

१८७१ - डॉ. वॉल्टर कॅनन, वैद्यकीय चिकित्सेसाठी क्ष किरणांचा सर्वप्रथम उपयोग करणारा

१९०२ - दिवाकर कृष्ण तथा दिवाकर कृष्ण केळकर, मराठी कथाकार

१९२० - पांडुरंगशास्त्री आठवले, स्वाध्याय परिवाराचे संस्थापक


ऑक्टोबर २०:

१९६९-पंजाबराव कृषी विद्यापीठ स्थापना

जन्म:

१९६३ - नवज्योतसिंग सिद्धू - भारतीय क्रिकेट खेळाडू

१९७८ - वीरेंद्र सेहवाग - भारतीय क्रिकेट खेळाडू

मृत्यू:

१९७४ - मास्टर कृष्णराव फुलंब्रीकर, गायक-नट

ऑक्टोबर २१:

१९४३-सुभाषचंद्र बोस यांनी सिंगापूर येथे आझाद हिंद सरकारची स्थापना केली.

जन्म:

१९२३ - सद्गुरु श्री वामनराव पै - जीवन विद्या मिशनचे संस्थापक 


ऑक्टोबर २२:

२००८ - भारताच्या चांद्रयान १ या चंद्राभोवती प्रदक्षिणा घालणार्‍या उपग्रहाचे प्रक्षेपण

मृत्यू:

१९३३ - विठ्ठ्लभाई पटेल, हिंदुस्थानच्या केंद्रीय कायदेमंडळाचे पहिले भारतीय अध्यक्ष

१९७८ - ना.सी. फडके, मराठी कादंबरीकार


ऑक्टोबर २३:

मृत्यू:

१९१८-टायफॉईडच्या जंतूंचा शोध लावणारा संशोधक जॉर्जे गाफकी


ऑक्टोबर २४: 

संयुक्त राष्ट्र संघटना दिन

झाम्बियाचा स्वातंत्र्यदिन.


ऑक्टोबर २५:

२००१ - मायक्रोसॉफ्टने विन्डोज एक्स.पी. ही संगणकप्रणाली प्रकाशित केली.

मृत्यू:

१२९६-संत ज्ञानेश्वर समाधी


ऑक्टोबर २६:

१९४७ - जम्मू आणि काश्मीर चे राजा हरी सिंग यांनी आपल्या राज्याची भारतीय गणराज्यात विलनीकरणास् मान्यता दिली

जन्म:

१२७०-संत नामदेव

१९४७ - हिलरी क्लिंटन, अमेरिकन राजकारणी

१९७० - रवीना टंडन, भारतीय अभिनेत्री


ऑक्टोबर २७:

मृत्यू:

१७९५-सवाई माधवराव


ऑक्टोबर २८:

जन्म:

१९५५ - बिल गेट्स, अमेरिकन उद्योगपती

१९५८ - अशोक चव्हाण, माजी मुख्यमंत्री, महाराष्ट्र राज्य

मृत्यू:

१८११-सरदार यशवंतराव होळकर


ऑक्टोबर २९:

१९५८ - महर्षी धोंडो केशव कर्वे यांना राष्ट्रपती डॉ. राजेन्द्र प्रसाद यांच्या हस्ते भारतरत्‍न पुरस्कार

मृत्यू:

१९११ - जोसेफ पुलित्झर, वृत्तपत्र क्षेत्रात दिल्या जाणाऱ्या पुलित्झर पारितोषिकाचे प्रवर्तक


ऑक्टोबर ३०:

जन्म:

१९०९ - डॉ.होमी भाभा, भारतीय शास्त्रज्ञ

१९४९ - प्रमोद महाजन, भारतीय जनतापक्षाचे नेते

मृत्यू:

१९२८ - लाला लजपतराय, भारतीय स्वातंत्र्यसेनानी


ऑक्टोबर ३१:

१८७६ - भारतात आलेल्या महाभयानक चक्रीवादळात २,००,००० पेक्षा अधिक व्यक्ती ठार

१८८० - बळवंत पांडुरंग किर्लोस्कर यांच्या संगीत शाकुंतलचा पुणे येथे पहिला प्रयोग

१९८४ - भारतीय पंतप्रधान इंदिरा गांधी यांची त्यांच्याच अंगरक्षकांकडून हत्या

१९९९ - कोणाचीही मदत न घेता एकट्याने शीडबोटीतून पृथ्वीप्रदक्षिणा करून ११ महिन्यांनी जेसी मार्टिन मेलबोर्नला परतला

जन्म:

१८७५ - सरदार वल्लभभाई पटेल, भारतीय स्वातंत्र्यसैनिक, उप-पंतप्रधान

१८९५ - सी. के. नायडू, भारतीय क्रिकेट खेळाडू

मृत्यू:

१९७५ - सचिन देव बर्मन संगीतकार

१९८४ - इंदिरा गांधी, भारतीय पंतप्रधान

Friday, September 16, 2022

Phd admission 2022 SPPU

 


सावित्रीबाई फुले विद्यापीठ पुणे

Phd ऍडमिशन प्रक्रिया:२०२२

फॉर्म भरण्यासाठी सुरुवात दिनांक-15-09-2022

फॉर्म भरण्याची अंतिम दिनांक-30-09-2022

सविस्तर जाहिरात पहा.

जाहिरात डाउनलोड करा.👇

        👉जाहिरात

सेंटर वरील रिक्त जागा पाहण्यासाठी पुढील लिंकला टच करा.

  👉 रिक्त जागा पहा

Online अर्ज करणेसाठी अधिकृत वेबसाईटवर जा👇

https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&url=https://bcud.unipune.ac.in/phd_entrance/applicant/login.aspx&ved=2ahUKEwic1LbMxZn6AhXoRmwGHQZRBo0QFnoECBIQAQ&usg=AOvVaw2t7njLzMF9zlColBDueTVl

Thursday, September 1, 2022

डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णनDr.Sarvpalli Radha krishna|Teachers Day

 


शिक्षक दिन:

भारतरत्न, माजी राष्ट्रपती आणि शिक्षक डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांची जयंती दरवर्षी ५ सप्टेंबर रोजी शिक्षक दिन म्हणून साजरी केली जाते. शिक्षणाबद्दल डॉ. राधाकृष्णन यांना अतिशय जिव्हाळा होता. शिक्षण क्षेत्रात अधिकाधिक विकास घडून यावा यासाठी ते आयुष्यभर प्रयत्नशील होते.

चांगल्या शिक्षकांचा सन्मान हा संस्कृतीचा, सत्याचा व ज्ञानाचा सन्मान आहे. समाजाचा विकास सत्तेने होत नाही, यंत्राने होत नाही तर तो आदर्श शिक्षकांमुळे होत असतो. शिक्षकांचे महत्त्व असाधरण आहे हे जाणल्याशिवाय आपली तांत्रिक व यांत्रिक प्रगती होणार नाही.

ज्या देशामध्ये शिक्षकाला सर्वत्र मान व प्रतिष्टा असते तेथील प्रज्ञावंत माणसे शिक्षण क्षेत्रातच अधिकाधिक आढळून येतात. असे देश सर्वांगीण प्रगती करू शकतात. समाजाला सुसंस्कृत करणारा शिक्षक हा देशाचा आधार आणि दिलासा आहे. त्यामुळे नागरिकांनी या पवित्र व्यवसायाचा सन्मान केला पाहिजे.

एक कुलगुरू हा गुरुकुलाचा आद्य आचार्य असावयास हवा. ज्ञानाने, तापाने, चारित्राने तो सगळ्यांच्या अग्रस्थानी असावा. हे वाक्य कुलगुरू, प्राध्यापक, आणि एक शिक्षक म्हणून डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांना पूर्णतः लागू होते. एक शिक्षक शिष्याला ज्ञान देताना परिपूर्ण असावा असे त्यांचे मत होते. डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांनी अनेक विषयांचा अभ्यास केला होता.

संस्कृत भाषेचा अभ्यास करून त्यांनी प्रस्थानत्रयी आणि समग्र भाष्यग्रंथ अभ्यासले. पश्चिमेकडचे तत्त्वज्ञानातील प्लेटो, प्लॉटनिस, कान्ट, ब्रॅडले यांच्यासारख्या तत्त्वज्ञांच्या ग्रंथांचा त्यांनी अभ्यास केला. त्याचप्रमाणे इंग्रजी साहित्यातील शेक्सपिअर, कोलारीज, ब्राउनिंग, वॊल्ट विटमन इत्यादी साहित्यिकांच्या लेखन शैलीचा त्यांनी अभ्यास केला. तसेच गटे, डानटे, होमर यांसारख्या महाकवींची काव्यसृष्टी अनुभवली. त्यामुळे एक परिपूर्ण शिक्षक म्हणून संपूर्ण जगाने डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचा गौरव केला.

डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे स्वतः एक उत्तम शिक्षक असल्यामुळे त्या पेशाबद्दल वाटणारे प्रेम आणि त्यासाठी केलेले ४० वर्षांचे कार्य यांचा सन्मान करण्यासाठी भारत सरकारने ५ सप्टेंबर हा त्यांचा जन्मदिवस 'शिक्षकदिन' म्हणून साजरा करण्याचे जाहीर केले.

डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांचा जन्म ५ सप्टेंबर १८८८ रोजी मद्रास प्रेसिडेन्सी मधील चित्तोर जिल्ह्यातील तिरुत्तनी या ठिकाणी झाला. मद्रास ख्रिचन कॉलेज मधून त्यांनी पदवीचे शिक्षण घेऊन त्याच कॉलेज मधून पदवीत्तर शिक्षण घेतले.

डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांनी शैक्षणिक कारकिर्दी मध्ये यश मिळवल्यानंतर त्यांची राजकीय कारकीर्द सुरू झाली. डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन हे स्वतंत्र भारताचे पहिले उपराष्ट्रपती होते. ते १३ मे १९५२ - १२ मे १९६२ पर्यंत उपराष्ट्रपती राहिले. भारताने १९५४ साली त्यांना 'भारतरत्न' हा किताब देऊन त्यांना गौरविले.

त्याचप्रमाणे ते स्वतंत्र भारताचे दुसरे राष्ट्रपती (१३ मे १९६२ - १३ मे १९६७) होते.

सर्वेपल्ली राधाकृष्णन हे भारताचे दुसरे राष्ट्रपती व्हावेत हा एक योगायोग होता. ज्याची विवेकबुद्धी तांच्या राजकारणावर कधी कधी मात करते असे राजकीय इतिहासातील राधाकृष्णन हे एक उदाहरण होय. राजेंद्र प्रसाद हे सात्त्विक, सज्जन, चरित्र्यसंपन्न म्हणून प्रसिद्ध होते. प्रत्यश्यात ते अतिशय कसलेले मुत्सद्दी होते. पण सर्वेपल्ली राधाकृष्णन यांची परिस्थिती याहून वेगळी होती. ते कोणत्याही राजकीय पक्षाशी संबंधित नव्हते. सत्याग्रह, तुरुंग या बाबी त्याच्या जीवनात नव्हत्या. महात्मा गांधीशी त्याचे सबंध होते. सर्वेपल्ली राधाकृष्णन हे तत्त्वज्ञ म्हणून प्रसिद्ध होते. जगभर त्यांची तत्त्वज्ञान प्रसिद्ध होती. स्वातंत्रोदय काळी कॅगर्स पक्षाचे नेते राधाकृष्णन ह्यांच्याकडे गेले. त्यांना संविधानसभेचे सदस्य होण्यासाठी पाचरण केले. त्यांना तत्त्वज्ञान मार्गदर्शनाची गरज होती. त्यांना राजकारणात रस नव्हता. संविधान सभेत येण्यापुर्वी काही वर्ष ते प्राचार्य होते. नंतर बनारस विद्यापींठाचे ते कुलगुरू होते. प्रशासन त्यांनी यशस्वीपणे सांभाळले होते.

डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांनी शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतर सुरुवातीस सहाय्यक प्राध्यापक आणि नंतर प्राध्यापक म्हणून अनुक्रमे मद्रास प्रेसिडेन्सी कॉलेज आणि म्हैसूर विद्यापीठामध्ये १९१८ - १९२१ दरम्यान काम केले. म्हैसूर विद्यापीठाने राधाकृष्णन यांचा तत्त्वज्ञानाचे प्राध्यापक म्हणून गौरव केला.

१९२१ - १९३१ या दरम्यान कोलकत्ता विद्यापीठाने त्यांना तत्त्वज्ञानाचे प्राध्यापक म्हणून नियुक्त केले.

राधाकृष्णन १९३१ - १९३६ मध्ये आंध्र विद्यापीठाचे कुलगुरू झाले. १९३९ मध्ये पंडित मदन मोहन मालविययांच्या विनंतीवरून त्यांनी बनारस विद्यापीठाचे कुलगुरू म्हणून सूत्र हाती घेतले. ते १९४८ पर्यंत बनारस विद्यापीठाचे कुलगुरू राहिले.

कोलकत्ता विद्यापीठ आणि बनारस विद्यापीठ या दोन्ही विद्यापीठात काम पाहत असताना डॉ. राधाकृष्णन यांनी प्राध्यापक पदाचा त्याग केला नाही. कोलकत्ता विद्यापीठातील आठवडाभराचे अध्यापनाचे दिवस सांभाळून शनिवार आणि रविवार हे दोन दिवस ते बनारस विद्यापीठाचेही प्रशासकीय कारभार पाहत असत.

ऑक्सफर्ड विद्यापीठात दरवर्षातून काही महिने अशाप्रकारे २० वर्षे त्यांनी अध्यापनाचे कार्य केले. राधाकृष्णन यांच्यासाठी ऑक्सफर्ड विद्यापीठात (१९३६ - १९५२) विद्यासन निर्माण केले. 

या महान तत्ववेत्त्याचा मृत्यू १७ एप्रिल,१९७५ रोजी झाला.


डॉ. सर्वपल्ली राधाकृष्णन यांची ग्रंथसंपदा:

  1. An Anthology (Of Radhakrishnan Writings) (1952)
  2. The Bhagavadgita (1948)
  3. The Brahma Sutra: The Philosophy of Spiritual Life (1960)
  4. The Concept of Man (1960)
  5. The Creative Life (1975)
  6. The Dhammapada (1950)
  7. East and West in Religion (1933)
  8. East and West: Some Reflections (First series in Bently Memorial Lectures) (1955)
  9. Eastern Religions and Western Thought (1939)
  10. Education, Politics and War (A collection of addresses) (1944)
  11. Essentials of Psychology (1912)
  12. The Ethics of Vedanta and Its Metaphysical Presuppositions (1908)
  13. Fellowship of Faiths (Opening address to the Center for the Study of World Religions, Harvard) (1961)
  14. Freedom and Culture (1936)
  15. Gautama, the Buddha (British Academy Lectures) (1938)
  16. Great Indians (1949)
  17. The Heart of Hindustan (1936)
  18. The Hindu View of Life (1926)
  19. History of Philosophy in Eastern and Western (2 Vols.) (1952)
  20. An Idealist View of Life (Hibbert Lectures) (1932)
  21. India and China (1944)
  22. Indian Philosophy - Volume I (1923)
  23. Indian Philosophy - Volume II (1927)
  24. A Source Book in Indian Philosophy (1957)
  25. Contemporary Indian Philosophy (1936)
  26. Indian Religions (1979)
  27. Is this Peace ? (1945)
  28. Kalki or the Future of Civilization (1929)
  29. Living with a Purpose (1977)
  30. Mahatma Gandhi (Essays and Reflections on his Life and Work) (1939)
  31. On Nehru (1965)
  32. Occasional Speeches [July 1959 - May 1962] (1963)
  33. Occasional Speeches and Writings - Vol I (1956), Vol II (1957)
  34. The Philosophy of Rabindranath Tagore (1918)
  35. Radhakrishnan Reader: An Anthology (1969)
  36. Recovery of Faith (1956)
  37. The Reign of Religion in Contemporary Philosophy (1920)
  38. Religion and Society (Kamala Lectures) (1947)
  39. Religion in a Changing World (1967)
  40. Religion in Transition (1937)
  41. The Religion of the Spirit and World's Need: Fragments of a Confession (1952)
  42. The Religion We Need (1928)
  43. President Radhakrishnan's Speeches and Writings 1962-1964 (1965)
  44. President Radhakrishnan's Speeches and Writings 1964-1967 (1969)
  45. Towards a New World (1980)
  46. True Knowledge (1978)